Dit woord heeft voor veel mensen een negatieve klank. Het doet denken aan een tijd, dat je verplicht een rijtje zonden moest vertellen aan een priester in een klein hokje (biechtstoel geheten) en als “straf” of genoegdoening moesten er dan enkele onzevaders en weesgegroeten gebeden worden. Veel mensen vonden het een bevrijding toen deze biechtpraktijk in onbruik raakte. Afgeschaft is de biecht niet, want in al de eeuwen dat de biecht gefunctioneerd heeft, is het voor veel mensen ook een manier geweest om hun loden last kwijt te raken.
Want soms kunnen we flink gebukt gaan onder de fouten die we begaan. “Schuldgevoel” is een woord dat tegenwoordig veel gehoord wordt en de psychiaters hebben het er druk mee. Toen de privé-biecht dwingend werd opgelegd en op die manier vaak een dwangmatig en soms lachwekkend karakter kreeg, verspeelde de kerk een waardevol instrument om zoiets belangrijks als vergeving een goede plaats te geven in het geloofsleven. Want een leven waarin geen vergeving mogelijk is, wordt onleefbaar. Als tegenstellingen onverzoenlijk worden, verliest het leven haar warmte en wordt de sfeer tussen mensen grimmig.
Bovendien beseffen we in onze tijd ook steeds meer, dat er zoiets is als “collectieve” schuld. Er zijn 1.300 verkeersdoden, het milieu wordt vervuild, er is geweld en discriminatie, kinderarbeid en oneerlijke verdeling van rijkdom, er heerst armoede en medemensen sterven van honger. We kunnen niet net doen, alsof ons dat niet aangaat. In die zin is dit sacrament van boete en verzoening een eigentijds liturgisch antwoord op onze onmacht en gebrokenheid; een besef van onze gezamenlijke schuld en het bij de tijd houden van ons geweten. Vergeven en verzoenen is een levenskunst. In het Evangelie worden wij herhaaldelijk opgeroepen om te vergeven. Dat is geen kwestie van één moment. Je moet er naar toe groeien, want het is verschrikkelijk moeilijk. Het beste moet in je naar boven komen. Met enkele woorden vergeven is niet genoeg. Je gevoel moet ook mee en dat heeft tijd nodig, want anders is het kleinste incident al genoeg om de oude ruzie weer op te laten leven. Vergeven noemen we een goddelijke eigenschap en het is daarom vanouds een sacrament. God gaat ons voor in het vergeven. Hij zet de eerste stap en moedigt ons aan. Zonder vergeving kunnen we ons zelfvertrouwen en het vertrouwen in medemensen verliezen. Vergeven en vergeven worden heeft dus in het Evangelie en in de hele kerkgeschiedenis een belangrijke rol gespeeld. In allerlei tijden en op allerlei verschillende manieren.
In onze tijd kennen we rond de grote feestdagen de viering van inkeer en vergeving, waarin wij samen om vergeving vragen voor onze persoonlijke en gemeenschappelijke fouten. We vragen God ons sterk te maken in vergeven en verzoenen. In deze viering is het persoonlijke gebaar van de handoplegging een belangrijk onderdeel. Maar het sacrament is voorbehouden aan het persoonlijk biechtgesprek met de priester. Het is zonder meer zinvol, ook nu!
Alle priesters zijn graag bereid een afspraak met u te maken voor een persoonlijk gesprek, een zegen of een biecht. Schroom niet contact met hen op te nemen!